Upadłość konsumencka w obecnym kształcie skupia się głównie na oddłużeniu osoby fizycznej. Jest to jeden z głównych celów postępowania upadłościowego w trybie konsumenckim. Potwierdzeniem tego jest fakt, że Sąd umarza zobowiązanie ustalając jednocześnie plan spłaty albo umarza zobowiązania Upadłego bez ustalenia planu spłaty
z uwagi na trwałą niezdolność Upadłego do jego wykonania.
O tym, w jakiej sytuacji Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli pisaliśmy w tym artykule. Do oddłużenia upadłego może dojść także, gdy Sąd warunkowo umorzy zobowiązania jego upadłego, jeżeli niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli wynikająca z osobistej sytuacji upadłego nie ma charakteru trwałego.
Warto mieć jednak na względzie, że przykłady opisane powyżej mają charakter wyjątkowy, w szczególności gdy jest to uzasadnione ciężką sytuacją życiową dłużnika. Dlatego też głównym sposobem na oddłużenie upadłego jest ustalenia przez Sąd planu spłaty wierzycieli.
Plan spłaty umożliwia upadłemu rozłożyć jego zobowiązania na tzw. raty. Ustalenie planu spłaty następuje po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności i przeprowadzeniu likwidacji majątku wchodzącego w skład masy upadłości (art. 49114 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe). Wówczas ustanowiony w postępowaniu syndyk składa do sądu projekt planu spłaty wierzycieli wraz z uzasadnieniem. W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty i dokonuje podziału funduszu masy upadłości pomiędzy wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, jeżeli fundusze masy upadłości w ogóle zostały zgromadzone.
Co do zasady plan spłaty wyznaczony jest na okres nie przekraczający trzydziestu sześciu miesięcy (36). Jednak zgodnie z art. 49115 ust. 1a w przypadku ustalenia, ze upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści cześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące (o czym szerzej . W tym okresie upadły jest zobowiązany do spłaty swoich zobowiązań.
Wykonanie planu spłaty przez osobę fizyczną prowadzi jednocześnie do spłaty jego zobowiązań przy jednoczesnym umorzeniu niewykonanych zobowiązań w wyniku wykonania planu spłaty.
przykład: Sąd w postanowieniu o ustaleniu planu spłaty określił, że upadły jest zobowiązany do spłaty swoich zobowiązań przez 36 miesięcy po 500 zł. Suma zobowiązań upadłego wynosi 50.000,00 zł. W związku z tym po 36 miesiącach wykonywania planu spłaty w kwocie po 500,00 zł Upadły wykona plan do kwoty 18.000,00 zł. Pozostała część zobowiązań zostanie umorzona, jako część niewykonanych zobowiązań w wyniku wykonania planu spłaty.